
DIONYSOS'UN DÜĞÜNÜ
“Dionysos’un Düğünü” mozaiği de en az bu eserler kadar ilgi çekici. Mozaik, Şarap Tanrısı Dionysos ve Prenses Ariadne’nin düğününü tasvir ediyor. Mozaikte Ariadne ve Dionysos tam ortada yer alıyor. Çiftin hemen yanındaki çocuk, aşk tanrısı Eros’tur ve çiftin aşkını sembolize eder. Mozaikte aynı zamanda düğün tanrısı Hymenaios da bulunuyor ve elinde sembolü olan meşale ile tasvir edilmiş. Mozaik her ne kadar şen bir düğünü gösterse de Ariadne ve Dionysos’un hikâyesi bu kadar mutlu başlamamıştır.
Ariadne’nin öyküsü
Ariadne, Girit Kralı Minos ve Kraliçe Pasiphae’nin kızıdır. Girit, aynı zamanda mitolojinin en ünlü canavarlarından Minotaur ve onun içerisinde tutulduğu Labirent’e de ev sahipliği yapar. Kral Minos, her sene Labirent’e ve Minotaur’a kurban olarak yedi kadın ve yedi erkek gönderir. Ünlü kahraman Theseus da Minotaur’u öldürmek için Girit’e gelir. Ariadne, Theseus’a ilk görüşte âşık olur ve bu sebeple ona yardım etmek ister. Ona Minotaur’u öldürmesi için bir kılıç ve Labirent’ten çıkabilmesi için de bir sicim verir. Ariadne’nin yardımı ile Minotaur’u katleden Theseus, Ariadne’yi de yanına alarak Atina’ya doğru yola çıkar. Yaşadıkları bunca şeyden sonra Ariadne, Theseus’un ona olan aşkına güvenmiştir fakat Theseus, Ariadne uyurken onu Naksos Adası’nda terk eder. Üzüntüsünden kahrolan Ariadne’nin yakarışları, tanrı Dionysos’a kadar ulaşır. Kahrolan kıza tepkisiz kalamayan Dionysos prensesi teselli etmeye çalışır. Prenses ve Tanrı’nın aşkı işte bu şekilde başlar. Mitin bazı versiyonlarında Ariadne kendini öldürür, Dionysos da onu yer altı dünyasında bulup ölümsüz olması için bir tanrıçaya dönüştürür. Ariadne’nin hikâyesi günümüze kadar birçok sanatçıyı etkileyip resim, şiir ve mozaikte yer bulduğu gibi günümüz popüler kültüründe de kendini gösteriyor. Ünlü yönetmen Christopher Nolan’ın filmi Inception da bu hikâyeye referansla Ariadne adlı bir karaktere sahiptir. Bu hikâyedeki Ariadne, ana karaktere rüya dünyası içerisinde rehberlik eder. Aynı şekilde son zamanların popüler dizilerinden Dark’ta da “Ariadne’nin ipi” sıkça görülen bir öğedir.
Zeugma Mozaiklerinde
Tasvir panosundaki on figür soldan sağa doğru; Ayakta duran ve kase ile içki içen bir erkek figürü- oturur durumda ve elinde meşale tutan bir Menad – sağa doğru yürüyen ve kaldırdığı kollarıyla elinde tuttuğu nesnenin ne olduğu( mozaiğin bu bölümde tahrip olması nedeniyle) anlaşılamayan giyimli bir kadın figürü tahtta oturan giyimli bir kadın ile çıplak torsosu etrafında dalgalanan bol kumaş kütleleri ile tasvir edilmiş, başının etrafı hareli bir erkek figürü hahtın hemen yanında çıplak küçük bir çocuk figürü sola doğru yürüyen giyimli iki kadın figürü (ki, soldakinin başı tahrip olmuş , sağdaki daha sağlam ve elinde içinde eşyalar bulunan kapağı açık bir kutu tutmaktadır. ) en sağda ise iki elinde de bir tür flüt tutan bir kadın ile , arkasında vücudunun üst bölümü çıplak, dağınık saçlı ve sakallı bir erkek figürü yer almaktadır. Merkezdeki grubu oluşturan çifttin yanında bir “ Çocuk Eros”un bulunması bunlara yönelik bir armağan kutusu taşıyan sağdaki iki kadın ile, kollarının hareketinde Ariadne’nin başına koymak üzere olasılıkla bir defne çelengi uzattığını veya baht-kader ağını örmek üzere ip eğirdiğini düşündüğümüz soldaki kadının varlığı, sahnenin merkezindeki bu çiftin Dionysos ile Ariadne birlikteliğini, başka bir deyişle düğününü yansıttığını akla getirmektedir Dionysos’un Ariadne’yi Naxos adasında bulmasından sonra gerçekleştirilen şenlikli evlenme törenleri, Dionysos konulu kompozisyonlarda oldukça sık betimlendiğinden , buradaki sahneyi de Thiasos’ dan çok Dionysos ile Ariadne’nin düğünü olarak yorumlamak daha uygun olsa gerektir. Sol baştaki Menad , bu evlilikten hoşnut olmayan , Dionysos’u yitirmek üzere olmanın huzursuzluğu ve küskünlüğünü yaşayan bir sevgili durumundadır.